Halk arasında barbun olarak da bilinen barbunya balığı (Mullus Barbatus), Mullidae (Barbunyagiller) familyasına ait bir balık türüdür. Küçük bentik bölgeleri kapsayan kabuklular, solucanlar ve yumuşakçalarla beslenir.
Barbunya balığı, genellikle aynı familyadan olan Tekir Balığı (M. Surmuletus) ile karıştırılmaktadır.
| Bilimsel Sınıflandırma |
|---|
| Bilimsel Adı: Mullus barbatus |
| Sınıf: Actinopterygii (Işınsal yüzgeçliler) |
| Takım: Perciformes (Levreksiler) |
| Familya: Mullidae (Barbunyagiller) |
| Cins: Mullus |
| Tür: Barbatus |
Barbunya Balığı Nedir?
Ilıman veya sıcak suların 10 ila 300 metre derinliği aralığında yaşayan pembe, kırmızı renklere sahip olan bu canlıya barbunya balığı adı verilmektedir. Latince ismi Mullus Barbatus olan bu balığın ait olduğu familya Mullidae‘dir. Barbunya balığı; çalı barbunyası, kepez barbunyası, sultan balığı, asıl barbunya gibi isimlerle de bilinmektedir.
Alt türleri; Mullus barbatus > barbatus ile Mullus barbatus > ponticus‘tur.
| Yerel İsimleri |
|---|
| Türkçe: Barbunya |
| İngilizce: Bluntsnouted mullet, Red mullet, Striped goatfish, Striped mullet |
| Fransızca: Rouget, Rouget barbet, Rouget de vase |
| Almanca: Meerbarbe |
| İtalyanca: Triglia di fango |
| Arapça: Barbouni el hagar, Mlal elkhaz, Rougi, Trília |
Barbunya Balığı Özellikleri
Görünümü
- Vücudu yanlardan basıktır
- Baş şekli oval ve iridir
- Alnı dikeydir
- Yüzgeçleri sarıdır
- Vücut rengi pembe-kırmızı
- Kolay dökülebilen pullara sahiptir
- Çene altında uzun iki bıyığı vardır
- Alt çenede dişleri yoktur
- Yan çizgisi aralıksız ve düzdür
- Sırt (dorsal) yüzgeci renksiz ya da düz renktedir
Boyut ve Ağırlığı
İlk olgunluktaki en yüksek uzunluğu 33,2 cm, ortalama uzunluğu ise 20 cm’dir.
En yüksek ağırlığı 680 gram, ortalama ağırlığı ise 50-75 gramdır.
Yaşam Alanı
Genellikle 10 ila 300 metre derinlik aralığında subtropikal (ılıman) sularda yaşarlar. Çamur, kum, çakıl veya kayalardan oluşan deniz tabanlarında bulunurlar. Yaşadığı derinlik bölgeleri, suyun ısısına göre değişir. Isı değişiminde derinlere veya sahil yakınlarına çekilirler. Barbunya balığının ortalama yaşam süresi 10 yıldır.
Kaya barbunyası, kum barbunyası, ot barbunyası ve paşa barbunyası olmak üzere dört barbunya balığı çeşidi vardır. Bunların içinde lezzet açısından en iyisi kaya barbunyasıdır.
- Karadeniz
- Akdeniz
- Ege Denizi
- Marmara Denizi
- Atlas Okyanusu
- Lake Bolsena
Barbunya balığının bulunduğu ülkeler listesi;
| Kıta | Ülke |
|---|---|
| Avrupa | Arnavutluk |
| Avrupa | Azores Is. |
| Avrupa | Belçika |
| Avrupa | Bosna Hersek. |
| Avrupa | Kanal Is. |
| Avrupa | Hırvatistan |
| Avrupa | Danimarka |
| Avrupa | Fransa |
| Avrupa | Almanya |
| Avrupa | Cebelitarık |
| Avrupa | Yunanistan |
| Avrupa | İrlanda |
| Avrupa | Man Adası |
| Avrupa | İtalya |
| Avrupa | Malta |
| Avrupa | Monako |
| Avrupa | Karadağ |
| Avrupa | Hollanda |
| Avrupa | Norveç |
| Avrupa | Portekiz |
| Avrupa | Romanya |
| Avrupa | Rusya |
| Avrupa | Slovenya |
| Avrupa | ispanya |
| Avrupa | İngiltere |
| Avrupa | İngiltere Engld Wal |
| Avrupa | UK No Ireld |
| Avrupa | İngiltere İskoçya |
| Avrupa | Ukrayna |
| Asya | Kıbrıs |
| Asya | Gürcistan |
| Asya | İran |
| Asya | İsrail |
| Asya | Lübnan |
| Asya | Suriye |
| Asya | Türkiye |
| Afrika | Cezayir |
| Afrika | Canary Is. |
| Afrika | Cape Verde |
| Afrika | Mısır |
| Afrika | Libya |
| Afrika | Moritanya |
| Afrika | Fas |
| Afrika | Senegal |
| Afrika | Tunus |
| Afrika | Batı Sahra |
Üreme Yeri ve Zamanı
10 ila 55 m arasındaki derinlikte kumlu veya çamurlu zeminlerde Nisan’dan Ağustos ayına kadar ürerler. Ortalama 70.000 yumurta dökerler.
Besin Değerleri
Barbun balığı; omega-3 yağ asitleri ve protein bakımından zengindir. A, B1, B2, B12 ve K vitaminleri içerir. Birçok hastalığa karşı koruyucu etkileri ile ilişkilendirilmektedir. Kanser, kalp hastalığı, şeker hastalığı ve yüksek tansiyon gibi hastalıkların önlenmesinde etkili bir role sahiptir.
1 Adet (Ortalama 75 g) Barbuna Göre Besin Değerleri:
| Besin Değeri | 100 gr | 1 Adet / 75 g |
|---|---|---|
| Kalori | 124 kcal | 93.0 kcal |
| Karbonhidrat | 0.00 g | 0.0 g |
| Protein | 20.0 g | 15.0 g |
| Yağ | 3.0 g | 2.3 g |
Barbunya Balığı ile Tekir Balığı Arasındaki Farklar Nelerdir?
Barbun balığı ile tekir balığının yaşam alanları, üreme zamanları ve görünümleri birbirlerine benzer. Aradaki farkı anlamak için dikkatlice bakmak gerekir.
Barbunya balığı ile tekir balığını ayrı türler olarak nitelendirmek uygun değildir, aynı familyadan oldukları için akraba tür olarak nitelendirmek daha doğru olacaktır.
Barbunya balığını tekir balığından ayıran özellikler;
- Barbunya balığının başı daha dikeydir ve sırt yüzgecindeki desenlerinin şeffafa yakın olması benzerliği ayıran en önemli özelliğidir.
- Tekir balığının başı daha uzundur ve sırt yüzgecindeki desenler daha belirgindir.
- Barbunya balığı boy olarak 35-40 cm civarına kadar ulaşabilirken; tekir balığı 20 cm boyutlarına kadar büyümektedir.
- Barbunya balıklarının ağızları baş şeklinden dolayı göz hizasına kadar ulaşabilmektedir.
Barbunya ile Tekir arasındaki farkı ayırt edebilmek için baş yapılarından çok yüzgeçlere dikkat etmek gerekir.
Barbunya Balığı Avı | Video
Barbunya Kızartma Tarifi | Video
Fotoğraf: rawpixel.com – www.freepik.com
